BS Polonia Bytom

MISTRZOSTWO POLSKI:

Rok 1954

Ekstraklasa w tym roku liczyła 11 drużyn. Na piłkarskich boiskach pojawiły się okrągłe słupki i poprzeczki, pomalowane w biało-czerwone pasy. Przed rozgrywkami rozwiązano OWKS-Wawel Kraków, drugą drużynę poprzednich rozgrywek ligowych (Wicemistrz Polski).
Bytomska polonia rozgrywki ligowe rozpoczęła mało efektownie, tracąc po drodze bramki i punkty z mniej znaczącymi konkurentami, później było znakomicie. Mistrzostwo półmetka zapewniła sobie wyraźną przewagą nad kolejnymi zespołami. Nic nie zapowiadało późniejszych ogromnych emocji, gdy piłkarze przystąpili do rundy rewanżowej. Finisz ligi był zaskakujący, niektóre zespoły przekładały swoje spotkania, stąd w końcówce rozgrywek pretendenci do tytułu mieli za sobą różną liczbę gier. Polonia 2 listopada pokonała u siebie ŁKS Łódź 3:0 (1:0) po bramkach Wlazłego (samobójczy gol), Trampisza i Sąsiadka. Tym meczem zakończyła II rundę rozgrywek. Polonia zdobyła 24 punkty, za nią był ŁKS – 22 punkty i jeden mecz do rozegrania. Ruch (Unia) Chorzów 21 punktów i 2 mecze do rozegrania. ŁKS pokonał AKS (Budowlani) Chorzów i zrównał się punktami z Polonią, lecz miał od niej gorszy stosunek bramek. Ruch wygrał z Górnikiem Radlin 1:0 i w decydującym meczu w Chorzowie (orkiestra i działacze czekali na mistrza), 4 grudnia (Barbórka) na własnym boisku podejmował Gwardię Warszawa. Padł remis 1:1, który oznaczał tytuł dla Polonii, bo Ruch miał gorszy stosunek bramek nie tylko od bytomian, ale także od ŁKS-u.

„Sport” pisał: „Ogniwo (Polonia) zasłużyła na tytuł mistrzowski z racji wieloletnich wysiłków z jakimi zmierzała do celu, zasłużyła też z uwagi na całokształt, tegorocznych osiągnięć oraz na najbardziej wyrównany przekrój drużyny, nie widać w niej słabych punktów, nie brak natomiast dobrych i wybitnych indywidualności”. W barwach Polonii w tym sezonie występowali: Kempny 13 goli (król strzelców wraz z Ernestem Polem – Legia Warszawa), Sąsiadek 9 goli, Trampisz 6 goli, Wiśniewski 4 gole, Ciupa 2 gole, Kauder, Skromny, Cichoń, Olejniczak, Mashelli, Bem, Lelonek, Wieczorek, Kohut, Piechurka, Leszczyński, Jerominek, Kozynacki, Widawski, Kumoń, Gacka i Narloch. Trenerami zespołu byli wtedy Ryszard Koncewicz (popularny Faja) i Józef Słonecki (popularny Józio – łowca talentów piłkarskich).

Rok 1962

Rok ten przyniósł zasadnicze novum w ligowej walce. Postanowiono przejść na system jesień-wiosna. Czternaście drużyn ekstraklasy podzielono na dwie grupy po siedem zespołów.

Polonia znalazła się w grupie „B”, razem z: Odrą Opole, Wisłą Kraków, Lechią Gdańsk, Lechem Poznań, Stalą Mielec i Arkonią Szczecin. To były ekspresowe rozgrywki, odbyły się tylko wiosną, a wynikało to ze zmiany rozgrywek. 10 czerwca Polonia najwcześniej zapewniła sobie udział w finale, gromiąc Lechię Gdańsk 4:0 (1:0). W czwartek 21 czerwca na Stadion Śląski przybyło 80 tysięcy widzów, aby oglądać pierwszą odsłonę wielkiego widowiska; Górnik Zabrze – Polonia Bytom 1:4 (1:2). Bramki dla Polonii zdobyli: 32 i 80 minuta Liberda, 42 i 55 minuta Pogrzeba. Rewanż 1 lipca na stadionie Ruchu Chorzów: Polonia – Górnik 1:2. Bramkę dla Polonii zdobył R. Pogrzeba. Zaliczka z pierwszego spotkania wystarczyła do zdobycia Mistrzostwa Polski. Skład zespołu Polonii z tych meczów: Szymkowiak, Dymarczyk, Pierzyna, Józef Wieczorek, Teodor Marks, Grzegorczyk, Kempny, Lukoszczyk, Pogrzeba, Liberda i Jóźwiak. Skład kadry uzupełniali: Piotr Brol, Walter Winkler, Henryk Apostel, Kazimierz Trampisz, Paweł Orzechowski. Trener Hubert Skolik. Jan Liberda z 16 bramkami został królem strzelców ekstraklasy, Jóźwiak zdobył 7 bramek. Polonia w swej grupie w 12 grach zdobyła 19 punktów, stosunek bramek 28:7.

„Sport” tak skomentował sukces Polonistów: „Mistrzowski tytuł jest rezultatem bardzo dobrej pracy i wyjątkowego hartu ducha całej drużyny. Warunki, w jakich pracuje bytomski klub, są powszechnie znane jako bardzo ciężkie. Trzy lata tułaczki po obcych boiskach, brak możliwości normalnego treningu, minimalne wpływy kasowe, wszystko to, jak znamy stosunki w innych klubach, doprowadziłoby do kompletnego rozprężenia organizacyjnego i sportowego. Wszędzie tylko nie w Bytomiu. Tu trudności i przeszkody scementowały zespół z działaczami w jedną rodzinę, której dewizę stanowiło hasło: jeden za wszystkich, wszyscy za jednego. Czy w tej sytuacji zdobycie po raz drugi Mistrzostwa Polski przez bezdomnych, jak zwykło się nazywać jedenastkę bytomską, nie jest wyczynem godnym największego uznania i podkreślenia…”

WICEMISTRZOSTWO POLSKI:

Rok 1952

Był to rok nietypowy pod każdym względem odnośnie prowadzonych rozgrywek ligowych. Perspektywa udziału reprezentacji Polski w Igrzyskach Olimpijskich odbywających się w Helsinkach spowodowała, że w pierwszej połowie roku zawieszono rozgrywki. W zamian odbył się turniej o „Puchar Zlotu” (Zlot Młodzieży Całego Świata w Warszawie). Mecz finałowy OWKS (Wawel) Kraków – Cracovia Kraków 5:1.

Po Olimpiadzie przystąpiono jesienią do rozgrywek ligowych. W dwóch grupach po sześć drużyn przeprowadzono rozgrywki. Wszystkie rozstrzygnięcia w tych grupach zapadały w ostatniej kolejce. W I grupie Polonia odniosła błyskotliwy sukces wygrywając 4:1 (3:1) z Legią Warszawa (a było to w Warszawie). Bramki zdobyli: Procak, Trampisz, Kempny i Kruk. Mistrzowie grup stoczyli dwa finałowe pojedynki: czwartek 13 listopada Ruchu Chorzów – Polonia 7:0 (3:0). Znów trzynastka okazała się pechowa. Drugi mecz odbył się w niedzielę 16 listopada: Polonia – Ruch 0:0. Mistrzem Polski został więc Ruch Chorzów, a wicemistrzem Polonia Bytom. W meczu finałowym grali: Skromny (Bem), Olejniczak, Lelonek, Cichoń, Narloch, Kauder, Procak, Trampisz (Mashelli), Kempny, Buczma i Kruk.

Rok 1958

W dniu 16 marca wystartowała do rozgrywek mistrzowskich ekstraklasa. Polonia w pierwszym meczu wygrała z Lechią Gdańsk 6:0 (3:0). Skład drużyny: Szymkowiak, Dymarczyk, Olejniczak, Widawski, Wieczorek, Krasucki, Trampisz, Kempny (powrót z Legii Warszawa), Liberda, Pilot i Sąsiadek. Bramki zdobyli: Trampisz, Liberda i Kempny po 2. Po pierwszej rundzie Polonia była na pierwszym miejscu. W ostatnim meczu pierwszej rundy Polonia pokonała Wisłę Kraków 5:0 (3:0). Bramki: Widawski, Jóźwiak, Sąsiadek, Liberda i Kempny.

Polonia jednak nie zdołała utrzymać dotychczasowej dobrej formy do końca rozgrywek i w efekcie pozwoliła się wyprzedzić ŁKS-owi Łódź, zdobywając wicemistrzostwo ligi. W 22 meczach zdobyła 31 punktów i stosunek bramek 49:21. Najlepszy strzelec – Kempny 13 bramek.

Rok 1959

15 marca rozpoczął się sezon rozgrywkowy, Polonia grała w Warszawie: mecz Legia – Polonia zakończył się wynikiem 2:2 (0:0). Historyczna nocna premiera o ligowe punkty przy świetle elektrycznym odbyła się na chorzowskim gigancie (Stadion Śląski) w dniu 2 maja. Dopisała pogoda oraz frekwencja – 60 tysięcy widzów. Rozegrano 2 mecze: Polonia Bytom – Polonia Bydgoszcz 5:0 (3:0) oraz Ruch Chorzów – Pogoń Szczecin 1:0 (0:0). W pogodny wieczór Polonia wystąpiła w składzie: Szymkowiak, Dymarczyk, Olejniczak, Widawski, Wieczorek, Grzegorczyk, Sąsiadek, Liberda, Kempny, Pogrzeb i Skwara (Krasucki). Po raz pierwszy w rozgrywkach mógł wystąpić jeden zawodnik rezerwowy. Bramki zdobyli: Liberda 3 oraz Pogrzeba i Sąsiadek po 1.

W ostatniej kolejce pierwszej rundy Polonia pokonała Gwardię Warszawa 3:2 (2:0) i znajdowała się na czele tabeli wraz z Górnikiem Zabrze. 1 sierpnia rozpoczęła się runda jesienna, niestety Polonia przegrała 0:3 (0:1) z Lechią Gdańsk. Jednak bardzo ważnym wydarzeniem dla układu tabeli był mecz 17. kolejki, w którym Polonia uległa Górnikowi Zabrze 0:2. Mecz oglądało 30 tysięcy widzów (wielu na rosnących wokół stadionu topolach). Skład Polonii: Szymkowiak, Dymarczyk, Olejniczak, Widawski, Wieczorek, Grzegorczyk, Trampisz, Pogrzeba (Sąsiadek), Kempny, Liberda i Pilot. W tym sezonie skład drużyny uzupełniali: E. Kohut, Stanisław Krasucki, Skwara i Jóźwiak. Górnik Zabrze był bezkonkurencyjny, zdobywając w wielkim stylu Mistrzostwo Polski, a Polonia była tuż za nim zdobywając Wicemistrzostwo.

Jan Liberda wspólnie z Ernestem Pohlem zdobyli króla strzelców z 21 bramkami. Polonia w 22 meczach zdobyła 30 punktów, przy stosunku bramek 52:27.

Rok 1961

Mecz inauguracyjny Polonia – Wisła Kraków 3:0 (1:0), lider tabeli. W drugiej kolejce po ośmiu minutach gry oglądanej przez 20 tysięcy widzów na stadionie Ruchy Chorzów poloniści prowadzą 2:0 po strzałach Pogrzeby i Liberdy. Tuż przed przerwą Trampisz podwyższa na 3:0, a po zmianie stron kolejnego gola zdobywa Jóźwiak na 4:0.

Polonia rozgrywała jeszcze mecze na różnych stadionach, gdyż jej stadion był w jakże długim remoncie. W 9. kolejce na stadionie Ruchu Chorzów odbyły się wielkie derby: Polonia Bytom – Górnik Zabrze 0:0. W drugiej rozpoczynającej się rundzie: Polonia wgrała z Wisłą 5:2 (4:0), w 22. kolejce w obecności 40 tysięcy widzów odbył się mecz Górnik Zabrze – Polonia Bytom 0:0. Taki wynik sprawił, że na 4 kolejki przed końcem Górnik zapewnił sobie tytuł Mistrza Polski. Skład Polonii z tego meczu: Szymkowiak, Dymarczyk, Pierzyna, Józef Wieczorek, Teodor Marks, Grzegorczyk, Lukoszczyk, Trampisz (Orzechowski), Apostel, Liberda i Józkowiak. Skład kadry uzupełniali: Chmielowiec, E. Kohut, Widawski, Winkler, Rothkegel i Pogrzeba.

Polonia w 26 spotkaniach zdobyła 26 punktów, przy stosunku bramek 53:29. Najskuteczniejszym strzelcem okazał się Jan Liberda z liczbą 14 zdobytych bramek.

BRĄZOWY MEDAL MISTRZOSTW POLSKI:

Rok 1966

Niesłychaną huśtawkę nastrojów wywołały piłkarskie wydarzenia sezonu 1965/66. Rozpoczęła się ona od tryumfalnej wyprawy Polonii za ocean i startu w Interlidze. Przed Polonistami schyliły czoła takie firmy jak węgierski Farencraros, szkocki Kilinarnock, angielski West Bromwich, mniej znany amerykański New Yorks oraz Dukla Praga. 8 sierpnia rozpoczął się sezon rozgrywkowy. Polonia nie grała z uwagi na udział w rozgrywkach za oceanem. Pierwszy mecz Polonii to ŁKS Łódź – Polonia 1:2 (0:1). Dopiero siódma odsłona ligowego spektaklu przerwała trwającą ponad dwa miesiące passę zespołu Liberdy i spółki. Stadion Ludowy, mecz: Sosnowiec Zagłębie – Polonia Bytom 3:2 (2:0), trzy bramki Józefa Gałeczki, przy których Szymkowiak nie miał nic do powiedzenia. Jednak rozstrzygnięcie meczu zapadło dopiero 180 sekund przed jego zakończeniem. W miarę upływu czasu bytomianie coraz bardziej tracili siły odczuwając trudy eskapady do USA i zaczęli przegrywać. Stąd też mecz Polonia – Wisła Kraków 0:2 (0:1), po którym przeciwnicy obejmują przodownictwo w lidze. Ostatnia kolejka rundy jesiennej to mecz Górnik Zabrze – Polonia 0:2 (0:0), bramki zdobyli Jan Liberda z karnego oraz Jan Banaś.

20 marca nastąpiła inauguracja sezonu wiosennego, w której odnotować należy mecz Ruch Chorzów – Polonia 1:0 (0:0). Oglądało ten mecz 25 tysięcy widzów w atmosferze wielkiego święta sportowego. Skład drużyny z powyższego meczu: Szymkowiak, Dymarczyk, Bajger, Orzechowski, Anczok, Grzegorczyk, Krasucki Jerzy, Banaś, Pogrzeba i Liberda. Bramkę dla Ruchu strzelił Eugeniusz Lerch. W ostatnim meczu rozgrywek 23 czerwca Polonia – Górnik Zabrze 1:3 (1:2), bramki dla gości zdobyli Lubański 2 oraz Szołtysik, dla Polonii Liberda. W rozgrywkach Polonia zajęła ostatecznie 3 miejsc, w 26 spotkaniach zdobyła 31 punktów, przy stosunku bramek 37:28. Najwięcej bramek dla Polonii zdobył Norbert Pogrzeba – 14.

Rok 1969

W pierwszej kolejce rozpoczynających się rozgrywek Polonia pokonała Mistrza Polski z 1968 roku, Ruch Chorzów 4:2 (1:1). 10 listopada odbyła się przedostatnia kolejka rozgrywek piłkarskich rundy jesiennej, mecz w Sosnowcu na Stadionie Ludowym: Zagłębie – Polonia 1:2 (1:2). Było to pierwsze po ośmiu latach zwycięstwo bytomian na gorącym terenie Sosnowca. Zwycięska drużyna grała w składzie: Brol, Bajger, Winkler, Brodacki, Anczok, Orzechowski, Grzegorczyk, Janik, Banaś (2 bramki), Liberda i Jóźwiak. Po grach o Puchar Polski, w którym niespodziewanie po przegranej 0:1 (0:0) ze Śląskiem Wrocław odpadła Polonia, 9 marca wyruszyła druga runda ekstraklasy derbami z Ruchem Chorzów 0:0.

Dalsze rozgrywki przebiegały z różnym skutkiem, były zwycięstwa i porażki, by zakończyć rozgrywki w meczem Szczecin Pogoń – Polonia Bytom 2:2 (2:1), w którym dwie bramki zdobył Musioł. Polonia zajęła ostatecznie trzecie miejsce, w 26 spotkaniach zdobyła 28 punktów, przy stosunku bramkowym 27:22. Najskuteczniejszym strzelcem został J. Banaś z dorobkiem 14 bramek.

MISTRZOSTWO II LIGI

Rok 1950

W 1949 roku nastąpiły zmiany strukturalne w polskim sporcie. W związku z centralizacją Polonia przyjęła nazwę – Zrzeszenie Sportowe Ogniwo Bytom. Pod tą nazwą występowała Polonia od 1950 roku. Zmiany te nie osłabiły Polonii, lecz ją skonsolidowały i w konsekwencji wygrała ona rozgrywki grupy wschodniej II Ligi. W Rozgrywkach zdobyła 29 punktów, przy stosunku bramek 50:15. II liga liczyła wtedy 10 drużyn.

Rok 1956

22 stycznia Polonia rozegrała towarzyski mecz w Ruchem Chorzów przegrywając 2:4 (1:0), bramki zdobyli Liberda i Pyka (dobrze zapowiadający się talent pozyskany z AZS Rokitnica). W pierwszym meczu o Mistrzostwo II ligi Polonia wygrała w Wałbrzychu z Górnikiem 1:0 (0:0).
25 listopada odbył się tryumfalny powrót drużyny do ekstraklasy. Polonia w ostatnim meczu pokonała Cracovię Kraków 2:1 (1:1). Skład drużyny: Skromny, Dymarczyk, Olejniczak, Cichoń, Wieczorek, Narloch, Sąsiadek, Trampisz, Krasucki, Liberda oraz Pyka. Polonia zdobyła pierwsze miejsce uzyskując 35 punktów przy stosunku bramek 34:18.

Bytom był także rezerwuarem narybku dla polskiego piłkarstwa. Drużyna Wicemistrzów Polski Juniorów grała w tym sezonie w składzie: Nierobisz, Rybak, Pogrzeba, Czuda, Grabowski, Ziob, Marks, Gazda, Marczewski, Janiak i Sitek.

Rok 1977

Polonia znalazła się w grupie południowej II ligi. W pierwszym meczu na drugoligowym froncie wystąpiła w Wałbrzychu, gdzie wygrała z tamtejszym Górnikiem 1:0 (0:0). Na półmetku była druga w tabeli, z równą ilością punktów z Piastem Gliwice. Druga runda to popis Polonii zakończony w ostatniej kolejce przykrą porażką 1:0 (1:0) z Siarką Tarnobrzeg. Pomimo tej porażki Polonia zajęła pierwsze miejsce z przewagą 4 punktów nad Piastem Gliwice. W 30 meczach zdobyła 39 punktów, przy stosunku bramkowym 44:24.

Rok 1986

W sezonie tym Polonia grała w II grupie II i nie miała sobie równych grając z polotem i fantazją. W 30 meczach zdobyła 41 punktów, przy stosunku bramek 46:26.